Woensdag 19 oktober

Ik werd wakker en het regende niet op de tent, het was fris, maar dat is niet erg. Het was zwaar bewolkt, maar richting Italië was het lichter en daar ga ik heen! De campingbeheerder verwachtte niet dat het ging regenen, pas zondag verwachten ze kouder weer. Kan ik net nog even de pas over! De eerste 4 km waren geen probleem, in het eerste plaatsje 2 dikke repen chocolade gekocht, dat was een tip van de schrijver van de reisgids. Goede adviezen volg ik altijd op !
Daarna kreeg ik het voor de kiezen, vanaf Domat/Ems ging een wandelpad dat tevens fietspad is de bergen in en in mijn kleinste versnelling was dat een uitdaging. Vooral doordat mijn achterband dan onvoldoende grip had en het pad zeer oneffen was maakte het zwaar. Zonder af te stappen haalde ik het hoogste punt en daarna volgende er eigenlijk alleen verharde wegen. Eigenlijk continu in mijn laagste versnelling en zo langzaam mogelijk de bergen op gefietst. Soms was het vals plat, maar uiteindelijk van 600 meter tot 1200 meter gestegen. De natuur was zeer mooi, echt Zwitsers. Ik volgde de Polenweg en waarom deze weg die naam had werd mij snel duidelijk. Voor het plaatsje Rothenbrunnen is de kloof erg smal en ik zag daar duidelijk militaire objecten en een oude ruïne. Heel vroeger waren er 4 bergpassen vanuit Zwitserland naar Italië en de Splugenpas maakte daar deel van uit. Iedereen moest dan ook door deze kloof heen en de Bisschop van Chur liet dan ook hier een vesting bouwen. Nu maken we even een snelle sprong in de geschiedenis. Op 18 juni 1940 heeft Mussolini Hitler bezocht met een plan om Zwitserland te bezetten en op te delen in een stuk voor Italië en een stuk voor Duitsland. Mussolini had zijn legers al klaar staan maar Hitler nog niet en daarom werd de operatie uitgesteld. Later kreeg de bezetting van Rusland een prioriteit. Goring zei " Die Schweiz, das kleine Stachelschwein, das holen wir im Ruckweg heim.." Vanaf dat moment zijn alle bergpassen voorzien van verdedigingswerken. Nu waren er na de nederlaag van Frankrijk op 20 juni 1940 twee Poolse divisies in Frankrijk, in de Jura, zij vluchtten naar Zwitserland. Deze 13.000 man zijn vervolgens ingezet om deze fortificaties te maken. Zelfs kunstenaars werden ingezet zodat je van verre niet kon zien dat er verdedigingswerken waren in de bergen, met kunst rotsen die open en dicht konden gaan moest de vijand verrast worden. Vandaar de naam van de weg: Polenweg. Speciaal voor Anja dit stukje geschiedenis. Tot 1990 werden deze verdedigingswerken onderhouden en gemoderniseerd en was dit strikt geheim.
Vervolgens kwam ik op de Via Mala, ook dit was een zeer nauwe kloof, maar vanwaar die naam. Vroeger moest je echt via een smal pad langs de wand van de kloof lopen: als het nat was en je gleed uit, was het over. Toen de Westgoten het Romeinse rijk waren binnengedrongen werden snel Romeinse troepen uit de noordelijk Alpen teruggehaald, Stilicho dreef daar zijn mensen tot spoed aan. Hij vecht nog tegen de Westgoten, maar werd daarbij gedood en dit luidde het einde van het Romeinse Rijk in in dit deel van Zwitserland. Voor hem echt een Via Mala.
Pas begin 19e eeuw besluit de Zwitserse regering Heerstrasse aan te leggen, deze moesten de verbindingen met Italië sterk verbeteren. De kantons waren tegen, vooral degenen die belangen hadden in de 4 oude doorgangen. Uiteindelijk werd met diplomatie de bevolking ervan overtuigd dat er toeristen zouden komen en de handel zou toenemen, wat ook gebleken is. Dat andere dorpen juist geïsoleerd bleven liggen is nu een voordeel omdat dat de toeristische plaatsjes bij uitstek zijn. Minister Kamp had misschien bij zijn plannen om in Drenthe windmolens neer te zetten eerst even de geschiedenis moeten bestuderen hoe zijn voorgangers hier zulke projecten hebben aangepakt. Ik sta nu op de camping voor het laatste gedeelte van de pas. De camping is het hele jaar open, perfect verwarmd sanitair en een mooie recreatie zaal.